Diabetes Mellitus / Suikerziekte

Aandacht voor uw voeten is belangrijk, zeker als u diabetes mellitus (=suikerziekte) hebt. Op den duur kunt u namelijk te maken krijgen met vervelende gevolgen van diabetes, complicaties genoemd. Een van de meest voorkomende complicaties is de diabetische voet. Het is niet leuk om hierover te lezen, maar het is wel belangrijk om te weten. Vooral omdat u veel kunt doen om voetproblemen te voorkomen.

Complicaties

Hoe langer u diabetes heeft, hoe meer kans u heeft op complicaties. Problemen aan de voeten is er één van. Net als problemen met ogen, nieren, zenuwen of bloedvaten. Gelukkig krijgt lang niet iedereen met deze complicaties te maken. Bovendien kunt u zelf een heleboel doen om klachten te voorkomen. En als het dan toch mis gaat, zijn de problemen meestal goed te behandelen.

Oorzaken

Voetafwijkingen bij mensen met diabetes worden veroorzaakt door problemen met de bloedvaten en de zenuwen. Te vaak een te hoge bloedglucose waarde kan op den duur de zenuwen in uw lichaam beschadigen (=neuropathie). Dit kan leiden tot minder gevoel in uw voeten, waardoor u warmte of pijn minder of helemaal niet voelt. Hierdoor is er een grotere kans op infecties en zweren. Te vaak een te hoge bloedglucose tast ook de bloedvaten aan. Het bloed kan dan niet meer optimaal door het lichaam stromen (=ischemie). Dit merkt u het eerst aan uw voeten, omdat voeten het verst verwijderd zijn van het hart. Door een minder goede bloeddoorstroming zijn de voeten vaak koud, rood van kleur en extra gevoelig voor kou en warmte.

 Symptomen

De diabetische voet is onder andere te herkennen aan: droge voeten of kloofjes, minder gevoel in de voeten, tintelingen of pijn, koude voeten, wondjes die moeilijk genezen en verkleuringen aan tenen of voeten. Als u er op tijd bij bent en regelmatig laat controleren voor-komt u ernstige infecties, standafwijkingen van de voet en in het ergste geval zelfs amputatie van teen of voet.

Controle

Goede bloedglucosewaarden zijn van groot belang om complicaties zoals de diabetische voet te voorkomen. Ook als u net diabetes heeft. Regelmatige controle is belangrijk. Zowel door uzelf (dagelijks) als door een pedicure met aantekening diabetische voet, podotherapeut of in de voetenpoli. Laat u minimaal één keer per jaar screenen. Aarzel niet om dit te doen: het spaart uw voeten!

Vergoedingen

Onze werkwijze wordt meestal (gedeeltelijk) vergoed als u aanvullend verzekerd bent. De hoogte van de vergoeding is bij iedere verzekering anders. Informeer vooraf naar de voorwaarden bij uw zorgverzekeraar.

 Preventie

U kunt veel zelf doen om klachten te voorkomen. Een paar tips:

• Bekijk uw voeten dagelijks. Let op genoemde symptomen en neem bij afwijkingen direct contact op met uw arts of met ons.
• Loop niet op blote voeten en zorg voor degelijke (liefst platte) schoenen die goed passen. Koop nieuwe schoenen het liefst in de namiddag en loop ze voorzichtig in.
• Was uw voeten regelmatig, maar neem geen voetbaden. Vermijd extreme temperaturen. Droog de voeten goed en deppend af. Wrijf droge voeten in met dunne olie of geschikte voetencrème.
• Bewegen is goed voor de bloedsomloop, dus ook voor de voeten.
• Onderzoek de binnenkant van uw schoenen regelmatig op spijkertjes, steentjes of harde naden.
• Voetgymnastiek bevordert een gezonde bloeddoorstroming. Daarvoor bestaan eenvoudige oefeningen.
• Knip uw nagels recht af en niet te kort.
• Gebruik geen kruik in bed, indien u koude voeten heeft, trek sokken aan.
• Verwijder eelt en likdoorns nooit zelf en gebruik geen likdoornpleisters.
• Draag sokken van goede kwaliteit, zonder dikke naden, plooien of strak elastiek.
• Gebruik geen gaas en verband ter bescherming van uw voet. Dit zorgt voor te veel druk op bepaalde plekken in de schoen.

Voetverzorgingstips voor de diabetische voet.

• Was uw voeten dagelijks met lauw water. Droog ze voorzichtig af met een zachte handdoek, in het bijzonder tussen en onder de tenen. Als er te weinig ruimte tussen de tenen is, of wanneer de tenen moeilijk van elkaar zijn te krijgen, gebruik dan een theedoek. Wanneer de huid droog is gebruik dan een goede voetcrème, maar smeer dit niet tussen de tenen! Ook kunt u uw voeten dagelijks insmeren met baby-olie.
• Inspecteer iedere dag uw voeten om ‘rare’ plekjes op te sporen. Bijvoorbeeld blaren, scheurtjes, wondjes, kloven, verkleuringen van de huid (blauw, roodheid) of veranderingen aan de teennagels. Gebruik eventueel een spiegel om onder de voet en tussen de tenen te kijken. Wanneer iemand zelf de voeten niet kan bekijken, door een slecht gezichtsvermogen vraag dit dan aan uw partner, familie of vrienden.
• Inspecteer dagelijks de schoenen voordat u deze aantrekt door met de hand te voelen of er iets in zit (bijvoorbeeld steentjes).
• Loop nooit op blote voeten, zelfs niet thuis! U kunt dan beter op slippers of pantoffels lopen.
• Vermijd te strakke sokken en panty’s. Let ook op de naden. Deze kunnen de huid beschadigen en de bloedcirculatie belemmeren.
• Knip de nagels recht af. Nooit de hoeken wegknippen, omdat hierdoor ingegroeide nagels kunnen ontstaan! Zijn de tenen pijnlijk of zijn de nagels te hard om zelf te kunnen knippen, bezoek dan een pedicure (met diabetes-aantekening) of vraag ons om advies. -Verwijder zelf nooit eelt, wratten en likdoorns/eksterogen. Gebruik ook geen likdoornpleisters die bij de drogist of apotheek verkocht worden. Deze kunnen de huid verbranden (door de werking van de chemische middelen) en beschadigen.
• Neem niet langer dan 5 minuten een voetenbad, anders wordt de huid te week en extra kwetsbaar voor wondjes en infecties. Gebruik bij een voetenbad geen soda of biotex, maar gewoon keukenzout. Spoel na met schoon water. De genezing van een wondje wordt belemmerd door het week worden van de huid rondom de wond.
• Test altijd de watertemperatuur met bijvoorbeeld uw elleboog of thermometer. Door verminderde werking van de zenuwen kan het mogelijk zijn dat u niet voelt of het water te heet is, waardoor er kans op verbranding ontstaat.
• Vermijd hete oppervlakken zoals een zandstrand of cement/tegels rond bijvoorbeeld een zwembad.
• Rust roest. In beweging zijn bevordert de bloedcirculatie. Een eventueel overgewicht kan hierdoor tevens minder worden.
• Draag goed schoeisel; de wij kunnen u voorlichten wat goede schoenen zijn om mee te wandelen.
• Regelmatige screenings zijn belangrijk. Dit kunt u bij ons laten doen, maar ook de doktersassistente/praktijkondersteuner en eventueel de diabetes verpleegkundige kunnen uw voeten testen op gevoel (=sensibiliteit) en doorbloeding.
• Zorg dat uw voeten goed opgemeten worden, iedere keer als u nieuwe schoenen gaat kopen. Niet goed passende schoenen kunnen voor iemand met diabetes mellitus funest zijn. Koop schoenen later op de dag, de voeten zijn dan “groter” dan in de ochtend. Let in het bijzonder op stiksels en naden ter hoogte van de tenen en eventueel aanwezige knobbels op de voeten. Schoenen moeten direct goed zitten, inlopen moet niet nodig zijn.
• Let op alcoholgebruik. Alcohol kan de zenuwen beschadigen (=neuropathie), welke door de diabetes al aangetast kan zijn. Dit kan hele vervelende gevolgen hebben.
• Stop met roken. Roken kan de bloedsomloop nadelig beïnvloeden wat al een complicatie voor mensen met diabetes mellitus kan zijn.

Voor meer informatie kijk bij onze voetverzorgingstips en schoentips.

Of download hier de brochure ‘voetzorg bij diabetes’.

Meer weten?

Neem voor persoonlijke vragen over diabetes contact op met de DVN, de Diabetesvereniging Nederland. Als u over uw diabetes wilt praten kunt u via de Diabetesvereniging gemakkelijk in contact komen met andere mensen met diabetes. De DVN behartigt de belangen van alle mensen met diabetes.

Diabetesvereniging Nederland
postbus 470, 3830 AM Leusden
Telefoon: (033) 463 05 66
info@dvn.nl www.dvn.nl